Ścieranie się zębów jest normalnym procesem, który powinien jednak następować powoli, bez udziału czynników takich jak stres. Codzienne fizjologiczne czynności związane z przyjmowaniem pokarmu takie jak żucie, przełykanie czy gryzienie powodują bowiem stopniowe ścieranie się zębów. W stomatologii przyjmuje się natomiast, że jeżeli w trakcie roku zniszczone zostanie ponad 65 nm szkliwa mamy do czynienia ze zbyt dużym ścieraniem zębów.
Przyczyny ścierania się zębów
Istotą procesu nadmiernego ścierania się zębów zwanego też ścieraniem patologicznym, jest utrata tkanek twardych zęba, który składa się z kilku warstw. Zewnętrzna warstwa nazywana jest szkliwem, jest również najtwardsza ze wszystkich tkanek występujących w organizmie człowieka. Ponieważ pozbawiona jest nerwów i naczyń krwionośnych, jej ścieranie bądź leczenie nie wywołuje bólu. Najczęstszą przyczyną ścieranie się zębów jest występowanie w jamie ustnej zbyt dużej ilości kwasów, które mogą być dostarczane w postaci cytrusów, napojów gazowanych i soków owocowych. Istotne znaczenie ma tu również odpowiednia higiena i systematyczne mycie zębów. Jeśli bowiem pozostaną niedoczyszczone, bakterie jamy ustnej rozpoczną rozkładanie resztek pokarmowych, a efektem ubocznym tego procesu będzie kwas niszczący nasze zęby. Szczególnie niebezpieczne jest również zgrzytanie i niekontrolowane zaciskanie zębów zwłaszcza podczas snu oraz niewłaściwe ustawienie zębów w jamie ustnej. Nadmierne ścieranie zębów jest jedną z chorób XXI wieku. Coraz szybsze tempo życia połączone z małą aktywnością fizyczną i niezdrową dietą powodują, iż ścieranie patologiczne dotyka nawet bardzo młodych pacjentów. Brak dostatecznej liczby godzin snu i nadmierny stres skutkują występowaniem tzw. parafunkcji, czyli nieodpowiednich przyzwyczajeń takich, jak obgryzanie paznokci, gryzienie przyrządów biurowych czy silne zaciskanie zębów w stresujących chwilach.
Jak rozpoznać problem?
Do pierwszych objawów patologicznego ścierania się zębów zaliczyć można starcie kłów, napięcie mięśni dolnej żuchwy, przebarwienia czy nadwrażliwość na kwaśne, słodkie, ciepłe bądź zimne pożywienie. W najgorszych przypadkach dojść może do zauważalnego, silnego starcia zębów nawet do dziąseł. Występować może częste kruszenie się zębów połączone z pulsującym bólem głowy i mięśni karku odczuwalnym najczęściej po przebudzeniu się. Kluczowa jest szybka reakcja, dlatego po wystąpieniu już podstawowych objawów należy udać się na badania do lekarza specjalisty.
Leczenie
Najważniejszym elementem leczenia jest wyeliminowanie złych nawyków – potrzeba codziennej samokontroli, a często pomocy terapeuty, który pomoże wprowadzić techniki relaksacyjne. W ostateczności konieczne okazać się może zastosowanie leków uspokajających. Jeżeli proces ścierania się zębów przyjął już duże rozmiary, leczenie połączone może być z odbudową zniszczonych zębów. W zależności od indywidualnej sytuacji pacjenta jego uzębienie pozostać może w aktualnym kształcie, a dokonane zostaną jedynie nieznaczne korekty lub wprowadzona może być kompozytowa odbudowa zębów. Możliwe jest również zastosowanie specjalnych porcelanowych licówek na zęby przednie, które zachowują wysoki poziom estetyki przy jednoczesnym utrzymaniu poziomu wytrzymałości naturalnego zęba. Przeciwwskazaniem może być tutaj jednak zbyt duży ubytek zęba bądź niewyleczone parafunkcje (np. zgrzytanie zębów).
Patologiczne ścieranie zębów jest dolegliwością dotykającą coraz większą liczbę osób. Wprowadzenie w życie samokontroli połączonej ze stosowaniem zdrowej diety, regularnej higieny jamy ustnej i aktywności fizycznej pozwoli uniknąć bolesnego i uciążliwego procesu nadmiernego ścierania się zębów oraz cieszyć się naturalnym i pięknym uśmiechem.