Ten
rok był trudny i wyczerpujący, ale też mobilizujący do
działania – podsumowuje wiceprezydentka Warszawy, Aldona
Machnowska-Góra, odpowiedzialna za kulturę w stolicy. Sytuacja warszawskich
teatrów, kin, muzeów, galerii czy domów kultury jest nie do pozazdroszczenia –
przez większość roku ich działalność była albo niemożliwa, albo bardzo
utrudniona. Warszawa cały czas finansowo wspiera miejskie instytucje
kultury, tak by mogły one zachować płynność finansową.
Kultura
w lockdownie
Gdy
wczesną wiosną Polska dołączyła do krajów dotkniętych Covid-19, rząd podjął
decyzję o zamknięciu instytucji kultury. Warszawa od początku wspierała
miejskie placówki, które starały się mimo wszystko utrzymać kontakt z
publicznością. Pomocne okazały się media społecznościowe i akcja
#zostanwdomuzkulturą, dzięki której informacje o wydarzeniach kulturalnych
organizowanych online na bieżąco docierały do odbiorców. O tym, co ciekawego
dzieje się w kulturze w wersji wirtualnej, informujemy na stronie www.kulturalna.warszawa.pl oraz miejskich profilach
w mediach społecznościowych.
Mobilni
w kulturze
By wesprzeć osoby zajmujące się działalnością kulturalną, które
na skutek pandemii znalazły się w trudnej sytuacji materialnej, Warszawa
zainicjowała program Mobilni w kulturze. Dzięki niemu udało się sfinansować i
zrealizować 123 projekty. Wyboru dokonano z przeszło ośmiuset
zgłoszonych wniosków.
– Warszawscy twórcy zaskoczyli nas różnorodnością pomysłów.
Złożone wnioski dotyczyły chyba każdej istniejącej dziedziny sztuki i
działalności artystycznej – mówi Aldona Machnowska-Góra.
Więcej na temat programu i zrealizowanych projektów można
przeczytać na stronie www.mobilniwkulturze.org. Miasto
przyznało też stypendia artystyczne, które pozwolą najbardziej obiecującym i
oryginalnym twórcom oraz twórczyniom zrealizować ich pomysły. Mimo trudnej sytuacji związanej z pandemią, zarejestrowano
zgłoszenia aż 646 osób. Komisja zdecydowała o przyznaniu 14 stypendiów półrocznych
i 38 całorocznych.
Wirtualna
widownia
Bogaty
repertuar online zaproponowały warszawskie teatry, wiele z nich uruchomiło
swoje platformy VOD. Tak zrobiły już m.in. Teatr Powszechny, Dramatyczny,
Studio, Ateneum, Syrena, Nowy, TR Warszawa, Teatr Guliwer. Spektakle i
dodatkowe materiały filmowe udostępniane są także w serwisie YouTube i na
Facebooku. Miasto przygotowuje się do uruchomienia wspólnej platformy VOD,
gdzie będą mogły prezentować się wszystkie miejskie instytucje kultury –
realizacją tego projektu zajęło się CKF im. A. Wajdy.
Do
sieci przeniosły też swoją ofertę stołeczne muzea, m.in. Muzeum Warszawy,
Dom Spotkań z Historią, Muzeum Powstania Warszawskiego czy
Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN organizują spotkania, warsztaty, lekcje
tematyczne. Na ich stronach można też znaleźć filmy, podcasty czy multimedialne
prezentacje.
Wiele
propozycji kulturalnych online mają też warszawskie domy kultury, kończące rok
w kolejnym już lockdownie. Kiedy w czerwcu otwierały się po długiej przerwie,
informowaliśmy o wprowadzonych tam jednolitych procedurach bezpieczeństwa.
Festiwale,
festiwale
Pandemia koronawirusa pokrzyżowała
plany organizatorom ulubionych warszawskich festiwali. Część wydarzeń
udało się przenieść do przestrzeni wirtualnej lub odbywały się one w
wersji hybrydowej, jak np. XVII Festiwal Warszawa Singera. Jubileuszowe
40. Warszawskie Spotkania Teatralne, Millennium Docs Against Gravity,
Watch Docs, Sputnik nad Polską, AfryKamery, Kino w trampkach – to
tylko niektóre współfinansowane przez miasto festiwale, których publiczność w
tym roku wyjątkowo zasiadła na wirtualnej widowni. Oczywiście spotkanie z kinem
czy teatrem na małym ekranie to nie to samo, co seans czy spektakl na żywo, ale
zainteresowanie niezwykle bogatym programem było ogromne.
W
Nowym Teatrze po raz pierwszy zorganizowany został Festiwal Nowa
Europa. Zbliżenia. Niestety pandemia i decyzja o ponownym zamknięciu
instytucji kultury spowodowała odwołanie części spektakli i
spotkań towarzyszących. Wydarzenie ma jednak wrócić do
kulturalnego kalendarza.
Prężnie
działał nowo powołany Zespół ds. Produkcji Filmowych, zorganizowano wspólnie z
Krajowa Izba Producentów Audiowizualnych – KIPA – pierwszy Virtual Fam Tour,
czyli spotkanie przedstawicieli branży filmowych z całego świata oraz spotkanie
z polskimi Funduszami Regionalnymi i przedstawicielami środowiska polskiego
filmu w ramach Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.
Czytamy,
kupujemy książki
Stolica
od samego początku wspiera księgarnie, szczególnie te małe, tak cenione przez
czytelników i czytelniczki, a będące obecnie w najtrudniejszej sytuacji.
Zorganizowany po raz pierwszy plebiscyt Ulubiona Księgarnia Warszawy pokazał
wielką solidarność ludzi – tysiące osób głosowało i wystawiało recenzje
ulubionym miejscom.
Sporą
aktywnością online mogą się też pochwalić warszawskie biblioteki publiczne.
Wiosną dołączyły do ogólnopolskiej akcji #NieZostawiamCzytelnika, a wirtualne
spotkania autorskie szybko zaczęły gromadzić rzesze fanów literatury dla dzieci
i dorosłych. Z czytelnikami i czytelniczkami spotykali się w ten sposób m.in
Olga Tokarczuk, Zygmunt Miłoszewski, Joanna Olech, Mariusz Szczygieł,
Grzegorz Kasdepke, Klementyna Suchanow, Magdalena Kicińska,
Anna Dziewit-Meller, Łukasz Orbitowski, Szczepan Twardoch. Zagraniczni
autorzy i autorki także byli na wyciągnięcie ręki, m.in. podczas
Big Book Festiwalu, zupełnie innego niż w poprzednich latach, bo
odbywającego się w sporej części online.
Budujemy,
ratujemy
Pandemiczny
rok okazał się bardzo trudny finansowo, ale Warszawa nie zrezygnowała z ważnych
inwestycji: budujemy nową siedzibę Muzeum Stuki Nowoczesnej, wyremontowaliśmy
siedzibę Teatru Baj, oddana została nowa scena Teatru Ateneum (Scena 20).
Ratujemy miejsca ważne dla tożsamości miasta – teatr na Woli, dawne kino Wars
na Rynku Nowego Miasta, czy żoliborskie kino Tęcza, gdzie swoją siedzibę będzie
miało Centrum Kultury Filmowej im. Andrzeja Wajdy. W tym roku CKF rozpoczęło
działalność pod nowym adresem – Ujazdowskie 20, gdzie organizowane będą pokazy
filmowe, warsztaty, spotkania z ludźmi kina. Warszawska instytucja kultury,
powołana do życia w 2018 roku, bierze pod swoje skrzydła wiele ciekawych
projektów, m.in. Nowy Tygodnik Kulturalny, o którym na pewno będzie głośno w
roku 2021.
Mimo bardzo trudnej sytuacji materialnej udało się także zachować
finansowanie dwóch kluczowych projektów – Mazowieckiego i Warszawskiego
Funduszu Filmowego.
W centrum miasta, w dawnej szkole na ul. E. Plater
udało się stworzyć wyjątkowe miejsce- centrum kultury niezależnej, w którym
Komuna/Warszawa stworzyła otwartą, tętniącą życiem i świetnymi projektami
Społeczną Instytucje Kultury. Swoje miejsce znalazły tam też Stowarzyszenie
Sztuka Nowa i Stowarzyszenie Pedagogów Teatru.
Wkrótce Sinfonia Varsovia odbierze projekt
wykonawczy inwestycji, a TR Warszawa złożył wniosek o pozwolenie na budowę. I
choć realizacja obydwu budynków z powodu trudnej sytuacji finansowej miasta
odsuwa się w czasie, to nie rezygnujemy z tych ważnych dla warszawskiej kultury
inwestycji. Udało nam się też wykończyć i wkrótce otwieramy piękny i oczekiwany
na Ursynowie Dom Kultury.
Pamiętamy
Warto
przypomnieć, że 1 sierpnia wmurowany został akt erekcyjny pod planowaną budowę
Izby Pamięci w Parku Powstańców Warszawy, a w październiku nastąpiło podpisanie umowy w tej sprawie.
Izba upamiętni cywilne i wojskowe ofiary Powstania Warszawskiego. Cmentarz na
Woli, kryjący szczątki ponad 100 tys. osób, jest największym cmentarzem
wojennym w Polsce i jednym z największych w Europie.
Polityka
kulturalna
W tym trudnym i pełnym wyzwań roku przyjęta została nowa polityka
kulturalna Warszawy, która wyznacza kierunki działań na najbliższe lata.
Różnorodność, otwartość, odpowiedzialność, wolność i zakorzenienie – takie
wartości zostały w niej zapisane. W pracach nad nową polityką kulturalną uczestniczyli
przedstawiciele i przedstawicielki wielu środowisk kultury, dzielnic,
instytucji, organizacji pozarządowych oraz szkół artystycznych, odbyły się
także warsztaty z udziałem mieszkańców. – Wierzymy, że kultura ma
kluczowe znaczenie dla nas wszystkich. Pomaga rozwijać przyjazne miasto i
zmniejszać różnice społeczne. Jej rola będzie nie do przecenienia. Przed nami
wiele pracy i odbudowa po skutkach pandemii – mówi wiceprezydentka
Warszawy Aldona Machnowska-Góra.
Dodatkowo,
wróciliśmy do stałej współpracy z Koalicją Miast dla kultury – wymiany doświadczeń
i dobrych praktyk.
W
ramach World Cities Culture Forum odbyliśmy kilkadziesiąt wirtualnych spotkań,
paneli i debat. W czasie tego wyjątkowego kryzysu okazało się, że mamy wspólne
problemy i zgodne poczucie o znaczeniu kultury dla zachowania spójności
społecznej i przetrwania kryzysu.
